Stroom Westerschelde

Zeeland is klaar voor een nieuwe eeuw. Een eeuw met uitdagingen die vragen om slimme oplossingen waar natuur, energie en menselijk gebruik bij elkaar komen.

De zeespiegel stijgt, de dijken staan onder druk, de getijslag neemt toe en slikken en schorren kalven af. De Westerschelde biedt ruimte waar ingenieurs en natuur samen kunnen werken aan een nieuw landschap. Een landschap in beweging. Waar water stroomt en sediment spoelt, waar nat en droog elkaar telkens afwisselen. Een landschap vol nieuwe energie, om trots op te zijn.

Stroom koppelt de opwekking van duurzame energie aan de noodzakelijke klimaatadaptatie van het Zeeuwse land. De kustverdediging en biodiversiteit lijden onder de sterke stroming in de Westerschelde. Vergaande uitdieping en verbreding van de vaargeul versterken dit. Het jaarlijks uitbaggeren van de Westerschelde kost bovendien vele miljoenen euro’s.

De natuurlijke en kunstmatige sedimentenstroom is om te zetten in bio-based constructies voor de kust: bassins die het water tussen de getijden vasthouden. De momenten van in- en uitstroom genereren energie door middel van turbines. De bassins functioneren als slibmotor en creëren een laagdynamisch, ondiep en slibrijk landschap tussen het land en de diepe vaargeul. Onderhoud aan de vaargeul wordt zo gekoppeld aan herstel van de platen, slikken en schorren. Een ingreep met hoge ecologische waarde in het estuarium.

Het estuarium krijgt meer ruimte om te bewegen, met diepe geulen en volop ruimte voor slikken en schoren. Met ieder getij stroomt meer water het gebied in. Hierdoor worden de stroomsnelheden in de geulen groter. Zo neemt de natuurlijke diepte toe en de hoeveelheid baggerwerk af. Een bijkomend voordeel is een vergroting van de veiligheid langs de oevers door een verlaging van de hoogwaterstanden. Dat is met name voor de kades in Antwerpen van belang.

In de komende eeuw laat het in- en uitstromende zeewater sediment achter. Zo draagt zij bij aan de natuurlijke dynamiek van de Westerschelde. Dit levert een bruikbaar landschap op voor visserij, verschillende soorten natte en zilte teelt, in een gebied met een grote biodiversiteit. Deze combinatie is bijzonder aantrekkelijk voor toeristen. In gebieden met kwetsbare dijken (zoals Terneuzen – Antwerpen) levert dit voorstel een landschap op dat natuurlijk meebeweegt en meegroeit met de verder stijgende zeespiegel.

Energie-opwekking is integraal onderdeel van dit nieuw gewonnen landschap. Er ontstaat letterlijk ruimte voor het oplossen van meerdere opgaven in en langs de Westerschelde. Een nieuwe samenwerking van natuur en ingenieurs die past bij de Zeeuwse traditie.