Zuid-Holland 50-50

Zuid-Holland 50-50

Kunnen we ruimtelijke scenario’s ontwikkelen voor de toekomst van de provincie Zuid-Holland op basis van inzichten uit historische veranderingen in landgebruik?

In intensieve samenwerking met Vereniging Deltametropool en planologen van de provincie Zuid-Holland keken we vijftig jaar terug in de tijd en analyseerden we de correlatie tussen specifieke ruimtelijke omstandigheden en veranderingen in landgebruik. Is er een correlatie tussen de nabijheid van een treinstation en verstedelijking met een hoge dichtheid? Welke transformaties in landgebruik vinden plaats nadat bepaalde beleidsmaatregelen van kracht worden? Welke patronen van transformatie zijn zichtbaar op verschillende soorten grond? Welke soorten transformaties informeren andere transformaties? Om alle verschillende datasets te kunnen matchen, verdeelden we het hele gebied in percelen van 500 bij 500 meter. Vervolgens ontwikkelden we door een combinatie van GIS en statistische analyses een set zogenaamde correlogrammen die alle correlaties samenbrengen in een uitgebreide grafiek.

Map showing the regional soil types. The graph shows the transformed area over fifty years, specified per soil type and decade.
Map showing that over time, transformations moved from the higher grounds to locations deeper below sea level.
De toegepaste methodiek voor het gebruik van historische data, nieuwe omstandigheden en het ontwikkelen van ruimtelijke scenario’s.

De volgende stap was om een ​​toekomstig scenario voor Zuid-Holland te extrapoleren op basis van gevonden omstandigheden voor verandering van landgebruik die het meest normatief waren in de laatste vijf decennia. Afhankelijk van hoeveel omstandigheden er aanwezig waren bij elke pixel (van 500 bij 500 m) kreeg het een score en een kleur volgens die score. De resulterende kaart toonde de scores van alle 13.000 pixels. We noemden dit het Business as Usual-scenario. De kaart laat zien dat er nauwelijks ruimte over is voor business as usual. Slechts een paar pixels zullen beschikbaar zijn voor transformatie in de toekomst.

Transformatiemilieus behorende bij scenario Business as Usual

Dus als historische condities niet langer van toepassing zijn, welke maatgevende condities kunnen we dan benoemend die ons informeren over mogelijke toekomstige veranderingen in landgebruik? Het is helder dat een aantal urgente ruimtelijke en ecologische kwesties niet meer te negeren zijn. Uit beschikbare verkenningen en onderzoeken naar deze uitdagingen hebben we vier regionale ruimtelijke opgaven gedestilleerd: waterveiligheid, bodemgesteldheid, bereikbaarheid en nabijheid. Voor elk van deze uitdagingen hebben we de specifieke maatgevende condities benoemd, gewaardeerd en afgewogen. Het resultaat is een kaart voor elk van de opagven die aangeeft waar, op basis van de specifieke set van condities, transformatie van grondgebruik waarschijnlijk is.

De transformatiepotentie bij business as usual plus de vier opgaven

Door de kaartlaag met plekken waar transformatie het meest waarschijnlijk is te combineren met een kaartlaag van het huidige ruimtegebruik hebben we vier scenario’s ontwikkeld. Elke scenariokaart laat zien, met een bepaalde set van maatgevende condities als input, wat de transformatiemilieus zullen zijn, geïllustreerd door de precieze driedimensionale tegels van 500 bij 500 meter.

Transformatiemilieus behorende bij scenario Hoog & Droog

Transformatiemilieus behorende bij scenario Compacte Stad

Transformatiemilieus behorende bij scenario Levend Landschap

Transformatiemilieus behorende bij scenario Wandelstad

Elk scenario gaat ook vergezeld van een collage die speculeert over de mogelijkheden voor ruimtelijke kwaliteit op specifieke locaties die in de kaarten zijn aangegeven.

Compacte Stad

Hoog & Droog

Levend Landschap

Wandelstad

Het gehele onderzoek, de achtergrondinformatie en gebruikte condities en waarden zijn te vinden in het openbaar beschikbare rapport (alleen in het Nederlands), hier te downloaden: https://staging-kennis-zuid-holland.ability.nl/wp-content/uploads/2022/05/rapport50-50ruimtegebruikdeel2-1.pdf