Ruimte voor Kritieke Grondstoffen
In Europa wordt er weinig mijnbouw uitgevoerd voor kritieke grondstoffen zoals neodymium, dysprosium en kobalt, die essentieel zijn voor de productie van windturbines. Deze grondstoffen worden voornamelijk geïmporteerd uit landen zoals China, Congo en Australië. Hoewel Europa werkt aan initiatieven om deze afhankelijkheid te verminderen, blijft het importeren van deze grondstoffen noodzakelijk voor de energietransitie.
De winning van deze grondstoffen heeft echter aanzienlijke ecologische en sociale gevolgen in de landen waar mijnbouw plaatsvindt. Mijnbouw kan leiden tot ontbossing, watervervuiling en conflicten over landrechten. Deze illustratie laat zien hoeveel gesteente moet worden verplaatst, vermaald en gezeefd om de benodigde materialen voor de bouw van één windturbine te verkrijgen.
Verschillende typen zonnepanelen gebruiken verschillende kritieke grondstoffen om zonne-energie om te zetten in elektriciteit. Deze kritieke grondstoffen worden voornamelijk gemijnd buiten Europa.
Om de Nederlandse klimaatdoelen van 2050 te halen zou 15% van de huidige mondiale productie van neodymium naar Nederland moeten worden vervoerd. Dat terwijl Nederland ongeveer 0,74% van het wereldwijde BBP vertegenwoordigt. Neodymium wordt onder andere gebruikt in de permanente magneetgeneratoren in windturbines (om van beweging tot elektriciteit te komen).
Data afkomstig uit: Metabolic et al. (2021). Een Circulaire Energietransitie.
De grondstoffen die nodig zijn voor onze digitalisatie en energietansitie kunnen op verschillende manieren worden gedefinieerd: chemisch, wetenschappelijk en strategisch.
Chemisch: bepaald door de eigenschappen van de grondstoffen;
Kritiek: bepaald door het economisch belang en het risico op verstoring van toeleveringsketens;
Strategisch: bepaald door politieke besluitvorming over cruciale industrieën.
In twee F-35 straaljagers zitten evenveel kritieke grondstoffen als in 7000 airconditioning units.